बाँकेमा वर्षेनी मासु उत्पादन बढ्दै गएको छ । किसानहरुले मासुका लागि व्यवसायीक पशुपन्छी पालन थालेपछि बाँकेमा मासु उत्पादन बढ्दै गएको हो । बाँकेमा बार्षिक करिव १ करोड ७० लाख मेट्रिकटन मासु उत्पादन हुने गरेको छ । भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र बाँकेका अनुसार जिल्लामा बार्षिक १ करोड ६९ लाख ६० हजार ८ सय मेट्रिक टन मासु उत्पादन हुने गरेको हो ।
बाँकेमा सबैभन्दा धेरै मासु भैंसी र राँगाको मासु उत्पादन हुने गरेको छ । केन्द्रका कार्यालय प्रमुख कमला अधिकारीका अनुसार जिल्लामा बार्षिक ३८ लाख ९२ हजार १ सय ८० मेट्रिकटन भैंसी र राँगाको मासु उत्पादन हुने गरेको छ । दोस्रो धेरै बंगुर र सुगुरको मासु उत्पादन हुन्छ । बंगुर र सुगुरको मासु बार्षिक १२ लाख ८८ हजार मेट्रिकटन उत्पादन हुने गरेको छ । यसैगरि बाँकेमा १९ लाख ३० हजार मेट्रिकटन खसी÷बोका÷बाख्राको मासु उत्पादन हुन्छ । पछिल्लो समय कुखुराको मासु उत्पादन हुने क्रम पनि बढ्दै गएको छ । तथ्याङ्क अनुसार यहाँ बार्षिक ८ लाख ७२ हजार २ सय ८० मेट्रिकटन कुखुराको मासु उत्पादन हुने गरेको छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार एक बर्षमा एक व्यक्तिले १४ केजी मासु खान आवश्यक हुन्छ । बाँकेमा प्रतिव्यक्ति २८ केजी मासुको भाग पर्नेगरि उत्पादन भईरहेको छ । उत्पादन धेरै भएपछि बाँकेमा उत्पादित मासु बाहिरी जिल्लामा जाने गरेको छ । मासुका लागि जीउदो राँगा, भैसी, खसी, बोका, बाख्रा बुंगुर, सुगुर तथा कुखुरा बाहिरी जिल्लामा पनि पठाउने गरिएको भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र बाँकेका प्रमुख अधिकारीले बताए ।
पहिले पहिले निर्वाहका लागि पशुपंक्षी पाल्ने किसानले पछिल्लो समय आधुनिक शैलीमा व्यवसायीक मासुजन्य पशुपंक्षी पाल्ने गरेका छन् । मासुजन्य पशुपन्छी बढेपछि नेपालगन्जबाट मासुजन्य पदार्थ र जीउदा पशुपंक्षी बाहिरी जिल्लामा जानेक्रम बढेको छ । प्रदिप मासु सेन्टर नेपालगञ्जले मात्रै मासिक १ टक ५ सय केजी मासु पैठारी गर्दै आएको छ । यहाँबाट काठमाडौं पोखरा बुटवल लगायतका शहरमा खसी, बोका, बाख्रा, भैंसी, राँगा, कुखुरा, बंगुर लगायतको मासु बिक्री वितरण गरिरहेको सेन्टरका सन्चालक प्रदिप सोनकरको भनाई छ । सोनकरले आफूले हरेक महिना १ टन ५ सय केजी मासु देशका विभिन्न शहरमा पठाउने गरेको बताउछन् ।
कोहलपुर नगरपालिका वडा नम्बर १२ मा अवस्थित स्नेहा फ्रेस हाउस एन्ड सप्लायर्सका सञ्चालक रामकृष्ण मगर पछिल्लो समय मासुजन्य पशुपन्छीको सहज उपलव्ध हुँदै गएको बताउछन् । उनले भने,–‘पहिले मासुका लागि चाहिने खसीबोका बाख्रा कुखुरा लगायत सुँगुर बङ्गुरहरू पर्याप्त मात्रामा पाइँदैनथ्यो । पछिल्लो समय भने सजिलै पाइन थालेको छ । हाम्रो व्यापार पनि बढेको छ ।’
पहिले पहिले बाँकेमा सहकारीबाट मात्र मासुजन्य पशुपंक्षी बिक्री हुन्थे । अहिले भने किसानहरु स्वतहस्फुर्त गर्न थालेका छन् । किसानहरु व्यक्तिगत रुपमै पसल पसल सम्मै आएर किसानहरुले बिक्री गर्न थालेपछि मासुको उपलब्धता अझ बढेको मासु सप्लायर्स मगरले बताए । भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र बाँकेको तथ्याङ्क अनुसार हालसम्म बाँकेमा ७१ वटा मासु सप्लायर्स पसलहरु दर्ता भएका छन् । यद्यपी मासुजन्य पशुपंक्षी बिक्री गर्ने बहुउद्देश्य कृषि तथा पशुपालन फर्महरू भने धेरै छन् । डुडुवा गाउँपालिकामा ३३ वटा दर्ता भएका छन् । भने, नरैनापुर गाउँपालिकामा ३१ वटा बहुउद्देश्य कृषि तथा पशुपालन फर्म दर्ता भएको तथ्याङ्क छ ।
हालसम्म बैजनाथ गाउँपालिकामा ३ सय ५७ वटा बहुउद्देश्य कृषि तथा पशुपालन फर्म दर्ता भएका छन् । राप्तीसोनारी गाउँपालिकामा २ सय ८० वटा बहुउद्देश्य कृषि तथा पशुपालन फर्म दर्ता भएका छन् । कोहलपुर नगरपालिकामा १ सय ४४ वटा बहुउद्देश्य कृषि तथा पशुपालन फर्म दर्ता भएका छन् । खजुरा गाउँपालिकामा १ सय ३४ वटा फर्म दर्ता छन् । जानकी गाउँपालिकामा १ सय १० वटा फर्म दर्ता छन् । नेपालगन्ज उप–महानगरपालिकामा भने ३९ वटा फर्म दर्ता छन् ।
नेपालगन्ज उप–महानगरपालिकाले पनि मासुजन्य पशुपन्छिको उत्पादनमा किसानहरुलाई प्रोत्साहन गरेको छ । उप–महानगरपालिकाका उप–प्रमुख उत्पादन कमरुद्विन राईले किसानहरुलाई उत्पादनका आधारमा सहयोगका कार्यक्रम सन्चालन गरेको बताए । उनले भने,–‘यसले बर्षेनी मासु उत्पादन बढ्दै गएको छ ।’
