नेपालगञ्ज : कनकासुन्दरी गाउँपालिका ८, भट्टभण्डारी गाउँ सिंजा जुम्लाका देवऋषि भट्ट अहिले नेपालगञ्जका विभिन्न सडक र टोल टोलमा भेटिन्छन् ।
५७ वर्षीय भट्ट आफ्नो पाखुरामा पाँच सातवटा अल्लोबाट निर्मित जुहारीकोट र पछाडी झोला बोकेर टोल टोल र घरघरमा बिक्री गर्दै हिँड्दै गरेको भेटिन्छन् । भट्ट जुम्लादेखि अल्लोबाट निर्मित जुहारीकोट बिक्री गर्नका लागि अहिले नेपालगञ्ज आएका हुन् ।
भट्टले अल्लोका जुहारीकोट मात्र नभएर सिजन अनुसारका राडी पाखी, गलैंचा, सिरकका खोल तथा तन्नाहरुलगायतका सामग्रीहरु बिक्री गर्ने गरेको बताए । “मैले यस्तो घुमन्ते व्यवसाय गर्न थालेको २५ वर्ष पुगिसक्यो । घरमा तीन छोरा, बुहारीहरु श्रीमति नाति नातिना गरेर १० जनाको परिवारलाई यसै पेशा व्यवसायबाट पालेको छु ।” उनले भने, “तीन छोरामध्ये जेठो छोरा दुबई गएको छ । माइलो र कान्छो छोराले पनि यही पेशा अङ्गालेका छन्, बाँच्नका लागि केही न केही त गर्नुपर्यो ।”
विगत २५ वर्षदेखि घुमन्ते व्यवसायमा रमाई रहनुभएका भट्टले धन दौलत कमाउन नसकेको प्रति भने चिन्ता व्यक्त गरे । “२५ वर्षदेखि गरेको यो पेशाबाट रुपियाँ पैसा कमाउन सकिन, परिवारको पेटसम्म पालिरहेको छु, आधाभन्दा बढी जिन्दगी विभिन्न ठाउँका कुना कन्दारा घुमेरै बित्यो, परिवारको लागि एउटा घरसम्म पनि बनाउन सकिन ।” भट्टले भने, “जेठो छोरो बाहेकको नौ जनाको परिवार बैजनाथको बानियाभारमा भाडाको घरमा बसिरहेका छौं, मुस्किलले भाडा तिर्न र परिवारको पेट पाल्नका लागि मात्रै यो पेशाले धानेको छ ।”
“परिवारलाई राम्रो शिक्षादिक्षा दिने, सहरमा सुख दिने भनेर सबै जनालाई बाँकेमै ल्याएर राखें, तर ती सपना पूरा हुन सकेनन् । न त राम्रो शिक्षा नै दिन सकियो, न त जग्गा जमिन र घर नै जोड्न सकियो ।” उनले गुनासो गरे ।
उनले जुहारीकोट आफ्नै हातबाट बनाउने गरेको र राडीपाखी, खोल तन्ना, गलैंचा चाहिँ खरिद गरेर बिक्री गरेको बताए । “सिस्नो टिप्नु पर्यो, पानीमा भिजाउनु पर्यो, उमालेर सुकाउनु पर्यो अनिमात्र चर्खामा कातेर तानबाट यसलाई बनाउनु पर्यो । धेरै दुःख छ यसमा । तर, कोही कोहीले सित्तैमा ल्याएर बेच्न लागेको जस्तो गरेर निकै कम मूल्य भन्नुहुन्छ, हेप्ने गर्नुहुन्छ, हामी घुमन्ते व्यापारीलाई हेर्ने दृष्टीकोण नै नराम्रो राख्नुहुन्छ । दुःख लाग्छ । हाम्रो दुःख, परिश्रम र लगानीको वास्ता गर्नुहुन्न ।” भट्टले दुखेसो पोखे ।
शुद्ध जडीबुटीबाट निर्मित अल्लोको जुहारीकोट लगाउँदा ब्लड सुगर प्रेसरजस्ता रोगहरु नियन्त्रणमा राख्ने र सधैँभरी शितलता प्रदान गर्ने उनी बताउँछन् । अल्लोको सामान बाह्रै महिना बिक्री हुने र राडीपाखी, गलैचा लगायतका सामान भने सिजन अनुसार बिक्री हुने गरेको उनले बताए ।
सिजन अनुसारको सामानहरु लिएर बाँके, बर्दिया, सुर्खेत, दैलेख, दाङ, कैलाली, कञ्चनपुरमात्र नभएर नेपालका धेरै जिल्लाहरुमा पुग्ने गरेको उनले बताए । सिस्नो तयार हुने सिजनमा आफू जुम्ला पुगेर अल्लोको सामग्री तयार गर्ने र ती सामग्रीहरु लिएर तराई झरेर व्यापार गर्ने गरेको भट्ट बताउँछन् । अल्लो पहाडी जिल्लामा पाइने चाल्ने सिस्नोबाट बन्ने र यो बहुउपयोगी बनस्पति भएको उनले जानकारी दिए । (गोरखापत्रबाट)
