नेपालगञ्ज : घाँसकाटेर जीविको पार्जन गर्दै आएको बाँकेको नेपालगञ्ज–८ र १३ का केवट समुदाय जसलाई आजकल घसियारा भनिन्छ घाँस पाईन र विक्रि हुन छाडेपछि बैकल्पिक पेशा खोज्न बाध्य छन् ।
पुर्खाले नदीमा डुंगा चलाएर जीविकोपार्जन गर्ने केवट समुदाय (घसियारा ) ले नदीनालामा पुलपुलेसा निर्माण भएपछि उनीहरु समयको माग अनुसारको पेशा गर्न विवस भएका हुन ।
नेपालगञ्जमा घाँस काटेर जीविको पार्जन गर्ने घसियारा समुदायले बढ्दो शहरीकरणका कारण आफुहरुको पेशा धरापमा पर्दै गएको गुनासो गरेका छन् । ‘पुर्खाले नदीमा डुंगा चलाएर नदी तार्ने काम गर्नुहुन्थ्यो । नदीमा पुल बनेपछि डुंगा लोप भएपछि घाँस काटेर बेच्दै जीविकोपार्जन गर्दै आएका छौ । अहिले घाँस काट्ने पेशा पनि धरापमा परेको छ’– नेपालगञ्ज–८ की उषा केवटले भनिन ।
उनले पहिलाको जस्तो घाँस पाउन पनि छाडेको र बल्लतल्ल खोजेर ल्याएको घाँस पनि मूल्य नपाउदा जीवन यापन गर्न कठिन भएको गुनासो गरिन । ‘पहिला नेपालगञ्जमा यात्री बोक्नका लागि टाँगा प्रसस्त चल्ने हुँदा टाँगा तान्ने घोडालाई खुवाउने घाँसको निक्कै माग हुन्थ्यो मूल्य पनि पाईन्यो अहिले टाँगालाई अटोले बिस्थापित गरिदियो घाँस पनि बिक्रि कम हुन थाल्यो’–उनले भनिन ।
विपन्नतामा रहेको यो सामुदाय नेपालगञ्जको वडा नं. ८ र १३ मा बसोबास गर्ने केवट (घसियारा) समुदायले समयानुकुल आफ्नो पेशालाई परिवर्तन गर्दै जानुपरेको रामचन्द्रर केवट बताउछन । उनले भने–‘ पुर्खाले डुंगा चलाएर नदी तार्थे हामीले घाँस काटेर जीवन निर्वाह गर्न थाल्यौ अहिले घाँस पाईन छाडे पनि बैकल्पिक पेशा खोज्न बाध्य छौ ।’
उनले केवट समुदायले बाबुबाजेको पेशा संकटमा परेपछि लगानी पनि गर्न नपर्ने गरी घाँस काटेर बिक्रि गर्दै गुजारा गर्न थाले बढ्दो शहरीकरण र घाँसको खपत नहुने भएपछि बैकल्पिक पेशा खोज्न आफुहरु बाध्य भएको गुनासो गरे ।
नेपालगञ्ज–१३ की सन्तोषी केवटले घाँस काटेर जीवन नचल्ने भएपछि केही संस्थाको सहयोगमा बैकल्पिक पेशाको रुपमा च्याउखेती गर्न सुरु गरे पनि च्याउ विक्रि गर्न समस्या भएपछि विभिन्न पेशा अंगाल्न बाध्य भएको बताईन ।
नेपालगञ्ज–१३ की सोनी केवट समुदाय कै जनप्रतिनिधि समेत हुन । उनले केवट समुदायको संरक्षण तथा उनीहरुको उत्थानका लागि सानातिना कार्यक्रम बाहेक ठोस योजना नभएको बताईन । उनले आफ्नो समुदाय राज्यको प्रथामिकतामा समेत नपरेको गुनासो गरिन ।
पुर्खाले डुंगा चलाउने गर्थे, नदी तथा खोलामा पुल बनेपछि डुंगा बन्द भयो, अन्य पेशाका लागि अम्दानीको स्रोत थिएन लगानी गर्न नपर्ने गरी घाँसकाटेर बेच्न सुरु गर्दा केवटबाट घसियारा जाति भनेर पहिचान बनाए त्यो पनि बढ्दो शहरीकरण र विकासको प्रत्यक्ष असर घसियारा समुुुुुुुदायमा पर्नगएको छ ।
नेपालगञ्ज : घाँसकाटेर जीविको पार्जन गर्दै आएको बाँकेको नेपालगञ्ज–८ र १३ का केवट समुदाय जसलाई आजकल घसियारा भनिन्छ घाँस पाईन र विक्रि हुन छाडेपछि बैकल्पिक पेशा खोज्न बाध्य छन् ।
पुर्खाले नदीमा डुंगा चलाएर जीविकोपार्जन गर्ने केवट समुदाय (घसियारा ) ले नदीनालामा पुलपुलेसा निर्माण भएपछि उनीहरु समयको माग अनुसारको पेशा गर्न विवस भएका हुन ।
नेपालगञ्जमा घाँस काटेर जीविको पार्जन गर्ने घसियारा समुदायले बढ्दो शहरीकरणका कारण आफुहरुको पेशा धरापमा पर्दै गएको गुनासो गरेका छन् । ‘पुर्खाले नदीमा डुंगा चलाएर नदी तार्ने काम गर्नुहुन्थ्यो । नदीमा पुल बनेपछि डुंगा लोप भएपछि घाँस काटेर बेच्दै जीविकोपार्जन गर्दै आएका छौ । अहिले घाँस काट्ने पेशा पनि धरापमा परेको छ’– नेपालगञ्ज–८ की उषा केवटले भनिन ।
उनले पहिलाको जस्तो घाँस पाउन पनि छाडेको र बल्लतल्ल खोजेर ल्याएको घाँस पनि मूल्य नपाउदा जीवन यापन गर्न कठिन भएको गुनासो गरिन । ‘पहिला नेपालगञ्जमा यात्री बोक्नका लागि टाँगा प्रसस्त चल्ने हुँदा टाँगा तान्ने घोडालाई खुवाउने घाँसको निक्कै माग हुन्थ्यो मूल्य पनि पाईन्यो अहिले टाँगालाई अटोले बिस्थापित गरिदियो घाँस पनि बिक्रि कम हुन थाल्यो’–उनले भनिन ।
विपन्नतामा रहेको यो सामुदाय नेपालगञ्जको वडा नं. ८ र १३ मा बसोबास गर्ने केवट (घसियारा) समुदायले समयानुकुल आफ्नो पेशालाई परिवर्तन गर्दै जानुपरेको रामचन्द्रर केवट बताउछन । उनले भने–‘ पुर्खाले डुंगा चलाएर नदी तार्थे हामीले घाँस काटेर जीवन निर्वाह गर्न थाल्यौ अहिले घाँस पाईन छाडे पनि बैकल्पिक पेशा खोज्न बाध्य छौ ।’
उनले केवट समुदायले बाबुबाजेको पेशा संकटमा परेपछि लगानी पनि गर्न नपर्ने गरी घाँस काटेर बिक्रि गर्दै गुजारा गर्न थाले बढ्दो शहरीकरण र घाँसको खपत नहुने भएपछि बैकल्पिक पेशा खोज्न आफुहरु बाध्य भएको गुनासो गरे ।
नेपालगञ्ज–१३ की सन्तोषी केवटले घाँस काटेर जीवन नचल्ने भएपछि केही संस्थाको सहयोगमा बैकल्पिक पेशाको रुपमा च्याउखेती गर्न सुरु गरे पनि च्याउ विक्रि गर्न समस्या भएपछि विभिन्न पेशा अंगाल्न बाध्य भएको बताईन ।
नेपालगञ्ज–१३ की सोनी केवट समुदाय कै जनप्रतिनिधि समेत हुन । उनले केवट समुदायको संरक्षण तथा उनीहरुको उत्थानका लागि सानातिना कार्यक्रम बाहेक ठोस योजना नभएको बताईन । उनले आफ्नो समुदाय राज्यको प्रथामिकतामा समेत नपरेको गुनासो गरिन ।
पुर्खाले डुंगा चलाउने गर्थे, नदी तथा खोलामा पुल बनेपछि डुंगा बन्द भयो, अन्य पेशाका लागि अम्दानीको स्रोत थिएन लगानी गर्न नपर्ने गरी घाँसकाटेर बेच्न सुरु गर्दा केवटबाट घसियारा जाति भनेर पहिचान बनाए त्यो पनि बढ्दो शहरीकरण र विकासको प्रत्यक्ष असर घसियारा समुुुुुुुदायमा पर्नगएको छ ।
